خرداد ماه هر سال یاد آور رخت بر بستن نادر ابراهیمی، نویسنده، پژوهشگر و فیلم ساز ایرانی از میان ماست.

نادر ابراهیمی در ۱۴ فروردین سال ۱۳۱۵ در تهران به‌دنیا آمد. تحصیلات مقدماتی را در این شهر گذراند و پس از گرفتن دیپلم ادبی از دبیرستان دارالفنون، به دانشکده ی حقوق وارد شد. اما این دانشکده را پس از دو سال رها کرد و سپس در رشته ی زبان و ادبیات انگلیسی به درجه لیسانس رسید.


او فعالیت حرفه‌ای خود را در زمینه ادبیات کودکان، با تأسیس «مؤسسه همگام با کودکان و نوجوانان» ـ با همکاری همسرش ـ در آن مؤسسه متمرکز کرد. این مؤسسه، به ‌منظور مطالعه در زمینه مسائل مربوط به کودکان و نوجوانان برپا شد و فعالیتش را در حیطه نوشتن، چاپ و پخش کتاب، نقاشی، عکاسی، و پژوهش درباره خلق‌وخو، رفتار و زبان کودکان و نیز بررسی شیوه‌های یادگیری آنان دنبال کرد.


ابراهیمی در زمینه ادبیات کودکان، جایزه نخست براتیسلاوا، جایزه نخست تعلیم و تربیت یونسکو، جایزه کتاب برگزیده سال ایران و چندین جایزه دیگر را هم دریافت کرده‌است.


نادر ابراهیمی در سن ۷۲ سالگی پس از چندین سال دست و پنجه نرم کردن با بیماری بعد از ظهر پنجشنبه ۱۶خرداد ۱۳۸۷ درگذشت.

فهرست آثار نادر ابراهیمی برای بزرگسالان:

خانه‌یی برای شب، آرش در قلمرو تردید (یا: پاسخ‌ناپذیر)، مصابا و رؤیاهای گاجرات، بار دیگر شهری كه دوست می‌داشتم، هزارپای سیاه و قصه‌های صحرا، افسانه‌ی باران، در سرزمین كوچك من ‌(منتخب آثار)، تضادهای درونی، انسان – جنایت – احتمال، مكان‌های عمومی، رونوشت بدون اصل، در حد توانستن (شعرگونه)، غزل‌داستان‌های سال بد، ابن مشغله (زندگی‌نامه، جلد اول)، ابوالمشاغل (زندگی‌نامه، جلد دوم)، فردا مشكل امروز نیست، لوازم نویسندگی (از مجموعه‌ی ساختار و مبانی ادبیات داستانی)، مقدمه‌یی بر فارسی‌نویسی برای كودكان، مقدمه‌یی بر مصورسازی كتاب‌های كودك، مقدمه‌یی بر مراحل خلق و تولید ادبیات كودك، مقدمه‌یی بر آرایش و پیرایش كتاب‌های كودكان، دور ایران در شش ساعت، چهل ‌نامه‌ی كوتاه به همسرم، آتش بدون دود (داستان بلند هفت‌جلدی؛ دریافت جایزه به‌عنوان برگزیده‌ی 20 سال پس از انقلاب)، با سرودخوان جنگ – در خطه‌ی نام و ننگ، یك صعود باورنكردنی، تكثیر تأسف‌انگیز پدربزرگ، مردی در تبعید ابدی (بر اساس زندگی ملاصدرا)، حكایت آن اژدها، بر جاده‌های آبی سرخ (بر اساس زندگی میرمهنای دوغابی)، صوفیانه‌ها و عارفانه‌ها (بخشی از تاریخ تحلیلی پنج‌هزار سال ادبیات داستانی ایران)، یك عاشقانه‌ی آرام، سه دیدار با مردی كه از فراسوی باور ما می‌آمد (داستان بلند سه‌جلدی، بر اساس زندگی امام خمینی (ره)، عارف، فیلسوف، سیاستمدار و رهبر فقید انقلاب اسلامی ایران)، براعت استهلال (از مجموعه‌ی ساختار و مبانی ادبیات داستانی)، طراحی حیوانات (طرح‌های كوثر احمدی، با گفتاری تحلیلی در باب مفاهیم و تعاریف طرح در هنرها)، الف‌با (تحلیل فلسفی 50 طرح از علی‌اكبر صادقی‌، نقاش)، مویه كن سرزمین محبوب (ترجمه با همكاری فریدون سالك) و پیش‌گفتار كوچه‌های كوتاه (مجموعه‌ی قصه‌های كوتاه گروهی از شاگردان نادر ابراهیمی ـ دانش‌پژوهان نخستین دوره‌ی آموزشی ساختار و مبانی ادبیات داستانی، با پیش‌گفتاری از نادر ابراهیمی).

نمایش‌نامه‌ها:

اجازه هست آقای برشت؟، وسعت معنای انتظار (سه قصه‌ی نمایشی)، یك قصه‌ی معمولی و قدیمی در باب جنایت.

فیلم‌نامه‌ها:

صدای صحرا، آخرین عادل غرب.

فهرست آثار نادر ابراهیمی برای كودكان و نوجوانان:

كلاغ‌ها (جایزه‌ی اول فستیوال كتاب‌های كودكان توكیوی ژاپن، جایزه‌ی اول – سیب طلایی – براتیسلاوا، جایزه‌ی اول تعلیم و تربیت از یونسكو)، سنجاب‌ها، دور از خانه (كتاب برگزیده‌ی شورای كتاب كودک)، قصه‌ی گل‌های قالی، پهلوان پهلوانان؛ پوریای ولی (جایزه‌ی بزرگ جشنواره‌ی كتاب كودك كنكور نوما، ژاپن)، باران – آفتاب و قصه‌ی كاشی، بزی كه گم شد، من راه خانه‌ام را گم كرده‌ام، سفرهای دور و دراز هامی و كامی در وطن، پدر چرا توی خانه مانده است (از مجموعه‌ی قصه‌های انقلاب برای كودكان)، جای او خالی (همان)، نیروی هوایی (همان)، سحرگاهان همافرها اعدام می‌شوند (همان)، برادرت را صدا كن (همان)، برادر من مجاهد (همان)، برادر من فدایی (همان)، جنگ بزرگ از مدرسه‌ی امیریان (همان)، نامه‌ی فاطمه (همان)‌، پاسخ‌ نامه‌ی فاطمه (همان)، مامان! من چرا بزرگ نمی‌شوم (از مجموعه‌ی قصه‌های ریحانه خانم)، روزی كه فریادم را همسایه‌ها شنیدند (همان)، آدم وقتی حرف می‌زند چه شكلی می‌شود (همان)، درخت قصه ـ قمری‌های قصه (جایزه‌ی كتاب برگزیده ازسوی هیأت داوران بزرگ‌سال كانون پرورش فكری كودكان و نوجوانان، جایزه‌ی كتاب برگزیده ازسوی هیأت داوران خردسال، ترجمه‌شده به زبان روسی در تركمنستان)، عبدالرزاق پهلوان، آن‌كه خیال بافت و آن‌كه عمل كرد، حكایت كاسه‌ی آب خنك (از مجموعه‌ی نوسازی حكایت‌های خوب قدیم برای كودكان) حكایت دو درخت خرما (همان)، آن شب كه تا سحر (همان)، قلب كوچكم را به چه كسی هدیه بدهم؟ (دیپلم افتخار نخستین نمایشگاه تصویرگران كتاب كودك)، مثل پولاد باش پسرم؛ مثل پولاد (از مجموعه‌ی ایران را عزیز بداریم)، داستان سنگ و فلز و‌ آهن (همان)، با من آشنا شد (همان)، با من دوست شو (همان)، هستم اگر می‌روم؛ گر نروم نیستم (همان)، راستی اگر نبودم (همان)، كمیاب و قیمتی اما… (همان)، مدرسه‌ی بزرگ‌تری هم وجود دارد (همان)، گل‌آباد دیروز؛ گل‌آباد امروز (همان)، گل‌آباد امروز؛ گل‌آباد فردا (همان)، فرهنگ فرآورده‌های فلزی ایران (همان)، هفت آموزگار مهربان (همان)، ما مسلمانان این آب و خاكیم، قصه‌ی سار و سیب، قصه‌ی موش خودنما و شتر باصفا، با من بخوان تا یاد بگیری، حالا دیگر می‌خواهم فكر كنم، قصه‌ی قالیچه‌های شیری، همه‌ی گربه‌های من (1 و2)، دیدار با آرزو، از پنجره نگاه كن (ترجمه با همكاری احمد منصوری)، دوست؛ كسی است كه آدم را دوست دارد (همان)، آدم آهنی (همان).

فعالیت‌های سینمایی نادر ابراهیمی:

نویسندگی و كارگردانی فیلم سنمایی صدای صحرا، تهیه‌شده در سینماتئاتر ركس، نویسندگی و كارگردانی فیلم مستند علم‌كوه و تخت سلیمان، نویسندگی و كارگردانی فیلم مستند گل‌های وحشی ایران؛ قسمت اول: آذربایجان ـ گل‌های خردادی ـ تهیه‌شده در تلویزیون، نویسندگی و كارگردانی فیلم داستانی پدر در كوهستان (یا: ما از راه دیگری می‌رویم) ـ تهیه‌شده در كانون پرورش فكری كودكان و نوجوانان، نویسندگی و كارگردانی مجموعه‌ی تلویزیونی 36ساعته‌ی آتش بدون دود، تهیه‌شده در تلویزیون، نویسندگی و كارگردانی 50 ساعت از مجموعه‌ی تربیتی آموزشی سفرهای دور و دراز هامی و كامی در وطن ـ تهیه‌شده در تلویزیون، تدریس فیلم‌نامه‌نویسی و كارگردانی و تحلیل فیلم در دفتر تبلیغات اسلامی حوزه‌ی علمیه‌ی قم، تدریس فیلم‌نامه‌نویسی و اصول كارگردانی و تحلیل فیلم در دفتر فیلم‌سازی سپاه پاسداران، تدریس فیلم‌نامه‌نویسی و اصول داستان‌نویسی در دانشكده‌ی صدا و سیما، تدریس اصول داستان‌نویسی و تحلیل فیلم در دانشگاه هنر، نویسندگی و مشاورت كارگردانی مجموعه‌ی كوتاه تلویزیونی هفته‌ی دولت، نویسندگی و مشاوره‌ی كارگردانی و تدوین مجموعه‌ی 13 قسمتی جمعه‌ی خونین مكه، نویسندگی و كارگردانی و تدوین فیلم 61 دقیقه‌یی شركت نفت در سخت‌ترین سال‌ها، نویسندگی

و كارگردانی و تدوین یك مجموعه‌ی تلویزیونی به‌نام اسناد كهنه، تاریخ نو، نویسندگی و كارگردانی فیلم مستند صحرای دوگانه، گفتار متن فیلم‌های مستند ارگ بم، گلاب قمصر، پ مثل پلیكان، بخشی از مغول‌ها، ‌تپه‌های قیطریه، آن‌كه خیال بافت و آن‌كه عمل كرد و كایت، نویسندگی و كارگردانی فیلم سینمایی روزی كه هوا ایستاد، نویسندگی فیلم‌نامه‌ی فیلم سینمایی دست شیطان، و دو فیلم‌نامه‌ی چاپ‌شده: صدای صحرا و آخرین عادل غرب.

سرود‌ه های نادر ابراهیمی:

ای وطن (شعر و آهنگ) در مجموعه‌ی تلویزیونی سفرهای دور و دراز هامی و كامی، سفر برای وطن (شعر و آهنگ)، در مجموعه‌ی تلویزیونی سفرهای دور و دراز هامی و كامی، هجرت (شعر) در نمایش‌نامه‌ی سنجاب‌ها ـ اثر نویسنده، و دنبال دل (شعر و آهنگ) در نمایش‌نامه‌ی سنجاب‌ها ـ اثر نویسنده.»

برای اطاع بیشتر از نادر ابراهیمی

دیدگاهتان را بنویسید